Voegen vullen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het proces waarbij de open ruimtes, oftewel voegen, tussen bouwmaterialen zoals stenen, tegels of elementen van een constructie worden opgevuld met voegmateriaal, zoals voegmortel of kit, voor afdichting en esthetiek.
Omschrijving
Voegen vullen is een cruciale stap in de bouwafwerking van onder andere metselwerk, gevels en tegelwerk. Het doel is tweeledig: het zorgen voor een waterdichte en vuilafstotende afsluiting van de constructie en het bijdragen aan het esthetische uiterlijk van het oppervlak. De voeg kan tot wel 25% van het metselwerk beslaan en beïnvloedt daarmee sterk het aanzien van de gevel, mede door voegdikte, steengrootte, voegkleur en voegtype. Voordat met voegen wordt begonnen, is het essentieel dat de voegen schoon en vrij zijn van stof, vuil en losse deeltjes om goede hechting te garanderen. De keuze van het voegmateriaal hangt af van de toepassing; zo wordt bij metselwerk vaak cementgebonden voegmortel gebruikt, terwijl bij tegelwerk voegmiddelen op kunstharsbasis kunnen worden toegepast, en kit voor flexibele aansluitingen. Het aanbrengen gebeurt met specifiek gereedschap zoals een voegspijker, voegmes of kitpistool. Na het aanbrengen wordt overtollig materiaal verwijderd en bij voegmortel kan nabehandeling volgen voor een egale afwerking. Een goed uitgevoerde voeg beschermt de stenen tegen weersinvloeden en voorkomt binnendringen van vocht, wat de levensduur van het bouwwerk verlengt en dure reparaties in de toekomst kan voorkomen. Versleten of beschadigde voegen dienen hersteld of vervangen te worden.
Materialen en Samenstelling
Het meest voorkomende materiaal voor het voegen van metselwerk is voegmortel. Voegmortel bestaat doorgaans uit een mengsel van Portland cement, zand en water. De juiste verhouding van cement en zand is belangrijk voor een optimaal resultaat. Een veelgebruikte verhouding is 1 deel cement op 4 delen zand. Afhankelijk van de gewenste kleur kunnen hier ook andere toeslagstoffen aan worden toegevoegd, zoals kalk of minerale kleurstoffen. Kant-en-klare voegmortels zijn ook verkrijgbaar. Bij tegelwerk worden vaak voegmiddelen op basis van kunsthars gebruikt, en voor het afdichten van kieren en naden wordt kit toegepast. Voor traditioneel metselwerk van voor 1940 werd vaak kalk in de mortel verwerkt; bij het herstellen hiervan is het gebruik van cementgebonden mortel minder geschikt vanwege de stijfheid, wat kan leiden tot slechte hechting of schade aan het omliggende metselwerk.
Voegtypen
Er bestaan diverse voegtypen, die niet alleen esthetische verschillen geven, maar ook invloed hebben op de duurzaamheid en waterdichtheid van het metselwerk. Enkele veelvoorkomende typen zijn: platvol gladde voeg, holle voeg, knipvoeg, gesneden voeg, schaduwvoeg, platvol geborstelde voeg en verdiepte voeg. Bij 'doorstrijken' wordt het metselen en voegen in één arbeidsgang uitgevoerd, waarbij de metselaar de stoot- en lintvoegen direct vult met mortelspecie en deze afwerkt. Dit resulteert in sterkere voegen en kan tijd besparen, met name bij grote projecten.
Vergelijkbare termen
Herstellen van voegen
Gebruikte bronnen: